1 O. Handeling Teruglopende harttonen, versie 3.1

Een verloskundige zal bij het constateren van teruglopende harttonen altijd gaan handelen. Als de partus thuis plaatsvindt zal zij indien de ontsluiting nog niet volledig is snel naar het ziekenhuis willen. Verandering van houding kan soms het kind weer doen herstellen maar altijd zal de partus verplaatst worden naar het ziekenhuis. In het ziekenhuis zal er bij teruglopende harttonen en geen herstel, gelijk overgegaan worden naar medisch handelen. De gynaecoloog zal de partus overnemen van de verloskundige. Als de ontsluiting volledig is, zal via een tangverlossing of een vacuüm geprobeerd worden het kind zo snel mogelijk geboren te laten worden. Als de ontsluiting nog niet volledig is, zal er een spoed keizersnede uitgevoerd worden.

Doel

Kraamverzorgende weet te handelen wanneer tijdens de ontsluiting de harttonen van het ongeboren kind teruglopen of wegvallen.

Werkwijze

Uitvoering

• Volg de aanwijzingen van de verloskundige op, zoals:
  • Ondersteun de barende bij het innemen van een andere positie (zijligging aan de kant waar de rug van de pasgeborene is). Sommige verloskundigen geven zuurstof aan de moeder om hiermee het kind te ondersteunen;
  • Noteer tijden waarop de foetale nood vastgesteld is en blijf tijden noteren/onthouden zoals bijvoorbeeld starten van persen, eventueel starten van expressie enz.;
  • Controleer tijdens de ontsluiting, op vraag van de verloskundige, de harttonen net als tijdens de uitdrijving. Wanneer er foetale nood optreedt tijdens de uitdrijving zal de verloskundige in afwachting van de ambulance alles op alles zetten om m.b.v. een episiotomie en expressie het kind zo snel mogelijk geboren te laten worden;
• Wanneer dit niet het geval is:
  • Bel 112 (of spoednummer van eigen regio) en vraag met spoed om een ambulance (zie handeling W. Ambulance bellen en Zorgprotocol partusassistentie in acute verloskundige situaties)
  • Breng indien mogelijk de kraamvrouw samen met de verloskundige naar de benedenverdieping (ambulancepersoneel draagt geen personen de trap af, een brandweer zal deze handeling uitvoeren wat gezien foetale nood te lang kan duren).
  • Laat de barende op de bank liggen in die zijligging waar de rug van het kind is;
  • Maak de weg vrij voor de ambulance (gang leeg, alles opzij zodat een brancard naar binnen kan, deur open, lichten aan enz.;
  • Ondersteun de partner van de barende.

Nazorg

• Laat het huis opgeruimd achter na vertrek barende in overleg met het gezin en de kraamzorgorganisatie;
• Neem eventueel contact op met de kraamzorgorganisatie;
• Bel later de verloskundige hoe de partus is afgelopen en praat de situatie door. Dit is voor beide professionals een goede verwerking van een spannende situatie;
• Blijf de partner van de barende ondersteunen indien je aanwezigheid bij de verdere verloop van de partus gewenst is. Vertel wat er gebeurt. Praat na de partus met de verloskundige en/of het hele team de gang van zaken door.