Bijlage 1 Definities

Definitie voorkeurshouding²

Voorkeurshouding is: ‘De toestand van de zuigeling waarbij deze in rugligging spontaan het hoofd óf naar de rechterzijde óf naar de linkerzijde geroteerd houdt gedurende driekwart van de observatietijd (minimaal 15 minuten), zonder actieve rotatiemogelijkheid van het hoofd over de volle 180 graden’ (Boere-Boonekamp et al., 2001). Een voorkeurshouding kan zich ook manifesteren in het onvoldoende spontaan draaien van het hoofd in rugligging, waarbij de zuigeling het hoofd bij voorkeur in de middenpositie houdt (Vlimmeren van et al., 2009a).

Definitie schedelvorming

Men spreekt van deformatieve schedelvervorming wanneer het hoofd van de pasgeborene is vervormd als gevolg van prenatale en/of postnatale krachten op de groeiende schedel (in vervolg: schedelvervorming).

Gevolgen van een voorkeurshouding

• afplatting van het hoofd, daardoor groeit het hoofd scheef. De afplatting kan zich schuin- of middenachter bevinden (brachycefalie);
• asymmetrie van de oren. Dit komt vaak voor bij afplatting schuin/achter. Één oor is naar voren geplaatst en kan een beetje afstaan. Het voorhoofd en de wang aan diezelfde kant kunnen eveneens naar voren staan (plagiocefalie);
• wanneer de voorkeurshouding langer aanhoudt kan gelaatsasymmetrie ontstaan. Verder kan de achterkant van de schedel omhoog gestuwd zijn, waardoor de schedel hoger wordt (scafocefalie).

---

² JGZ-richtlijn Voorkeurshouding en schedelvervorming, NCJ (mei 2012)