Normaal huilen
Huilen is een onderdeel van het normale gedrag van pasgeborenen. In de eerste levensmaanden zijn bij een overgrote meerderheid van de pasgeborenen vergelijkbare huilpatronen vast te stellen met individuele verschillen die mede bepaald worden door de interactie tussen de pasgeborene en zijn verzorger(s). De pasgeborene huilt 1 – 1,5 uur per dag. Het gewone huilen van het kind kan variëren van zachtjes huilen of jengelen tot intens huilen of zelfs krijsen. Soms kan het huilen heel abrupt beginnen en ook opeens weer stoppen. Er kunnen wel of geen tranen zijn. Een pasgeborene die niet getroost wordt kan rood aanlopen, zijn beentjes optrekken, windjes en/of boertjes laten.
Excessief huilen1
De definitie van excessief huilen heeft alleen betrekking op gezonde, zich goed ontwikkelende pasgeborenen. Nadat een medische oorzaak is uitgesloten, is het in principe niet nodig om een grens te trekken bij een bepaalde hoeveelheid huilen om voor ondersteuning in aanmerking te komen. Iedere ouder die zorgen heeft over het huilen van hun pasgeborene dient serieus te worden genomen. Men spreekt volgens de definitie van Wessel van excessief huilen wanneer een gezond en goed gevoed maar prikkelbaar kind perioden van irritatie, jengelen of huilen laat zien van tenminste 3 uur per dag en gedurende minimaal 3 dagen per week voor een periode van ten minste 3 weken achtereen (Wessel 1954). Het aantal huilminuten worden bij elkaar opgeteld, de pauzes tussendoor worden niet meegerekend.
De verpleegkundige definitie luidt: ‘een toestand waarin een op het oog gezonde pasgeborene perioden van veel huilen, jengelen en prikkelbaarheid laat zien, gedurende een aantal uren per dag en meerdere dagen per week, waarbij de ouders vragen hebben en niet weten om te gaan met het huilgedrag van de pasgeborene’
(Bruijns en Buskop-Kobussen, 1992).
Volgens de meest subjectieve definitie huilt een pasgeborene overmatig wanneer de ouders vinden dat hun pasgeborene veel huilt.
Functie van huilen
Verschillende theorieën over de functies van het huilen, zoals ontwikkeld in de gedragswetenschappen, zijn:
o huilen door een pasgeboren jong is universeel gedrag bij zoogdieren; het is een vorm van communicatie;
o huilen door pasgeborenen is normaal biologisch gedrag. Het dient de overleving en kan getypeerd worden als nabijheidbevorderend gedrag;
o pasgeborenen huilen meer wanneer zij (gedurende 1,5 uur) van hun moeder gescheiden zijn. Huid-op-huid contact, direct na de geboorte zorgt voor een afname van het huilen op dat moment;
o de pasgeborene communiceert (Dunstan babytaal) over zijn behoeften door te huilen; het huilen staat aan het begin van de spraakontwikkeling.
1 Multidiscilinaire richtlijn excessief huilgedrag (NCJ, maart 2013)