1 17. Handeling Baden van de pasgeborene
Doel
Het baden van de pasgeborene in een babybadje.
Aandachtspunten
- Voer voorafgaand aan het baden de algemene observatie van de pasgeborene uit1, het baden is tevens een observatiemoment.
- Bij voorkeur de pasgeborene voor het voeden baden.
- Vooraf altijd het water met de elleboog controleren voor de juiste temperatuur.
- Indien er gebruik gemaakt wordt van badolie de pasgeborene niet vooraf inzepen.
- Gebruik alleen medicinale badolie, gewone babyolie lost niet op, de pasgeborene wordt er glibberig van en het risico bestaat dat de pasgeborene olie binnen krijgt.
- De pasgeborene wordt niet gebaad:
- Bij een temperatuur van <36.5°C en >37.5°C.
- Binnen een half uur na de voeding.
- Bij (overmatige) icterus2 en sufheid.
- Indien de pasgeborene niet in bad gaat kan hij/zij op de commode gewassen worden. Droog het gewassen lichaamsdeel gelijk af, dit om afkoeling te voorkomen.
- Was de haartjes van de pasgeborene pas in het badje, dit om onnodig afkoelen van de pasgeborene te voorkomen.
- Bij overmatige aanwezigheid van vernix tussen de bovenste diepe plooien van de schaamlipjes, dit pas verwijderen aan het einde van de verzorging, verder niets aan doen.
- Verwarmen van de kleertjes vindt alleen plaats door middel van de kruik!
- Na het baden de kamer ventileren d.m.v. het openen van het raam gedurende minimaal 15 minuten, de pasgeborene is hierbij niet in de kamer aanwezig.
Benodigdheden
- Aankleedkussen
- 3 hydrofiele luiers
- Warme kruiken
- Kleertjes
- Luier, eventueel extra luier (bij katoenen luier ook de luierinleg)
- Washand
- Omslagdoek
- Zeepvrije wasgel (alleen gebruiken bij de billen) of medicinale badolie
- Lotiondoekjes of water met watten
- Thermometer
- Bekkentje
- Watten
- Alcohol 70%
- Haarborsteltje/kammetje
- Eventueel gaasje
- Eventueel zalf
- Unster/weegschaal
- (Bad) emmer
- Babybadje
Werkwijze
Voorbereiding
- Breng ruim van tevoren de kamer op temperatuur (20°C/21°C);
- Verwarm de kleertjes om de kruik voor:
- 1 hydrofielluier
- Rompertje/hemdje
- Pakje of broekje en shirt
- Eventueel mutsje
- Eventueel sokjes
- Gebruik de emmer om het badje te vullen, watertemperatuur 38°C. Plaats hierna de emmer onder het badje voor de vuile was;
- Leg een hydrofielluier in ruitvorm op het aankleedkussen met daar overheen de dubbelgevouwen hydrofiel (hoofd) luier vanuit het bedje;
- Was de handen volgens protocol;
Uitvoering
- Leg de pasgeborene op het aankleedkussen neer;
- Maak zo nodig de oogjes schoon, van buitenkant oogje naar neusje;
- Verwijder eventuele bloedresten in het haar. Breng een gaasje aan op een kammetje en trek dit voorzichtig door de haartjes, bloedresten blijven achter in het gaasje;
- Haal het gaasje van het kammetje en leg dit in het bekkentje;
- Kleed de pasgeborenen gedeeltelijk uit (onderlichaam), kleertjes in de emmer deponeren;
- Maak de luier los, laat deze liggen en maak de billen eventueel schoon;
- Temperatuur de pasgeborene en leg de thermometer in het bekkentje;
- Kleed de pasgeborene verder uit (bij uittrekken van het truitje, eerst het gezicht en dan het achterhoofd);
- Deponeer de kleertjes in de emmer;
- Weeg de pasgeborene;
- Was het gezichtje van de pasgeborene zonder wasgel;
- Was de oogjes van buiten naar binnen;
- Droog het gezichtje af om afkoeling te voorkomen;
- Doe wasgel op de washand;
- Was het onderlichaam, eerst de voorzijde, daarna de achterzijde;
- Deponeer de washand in de emmer;
- Was en/of spoel, in verband met snelle afkoeling de pasgeborene verder in het bad;
- Til het hoofdje met de rechterhand op;
- Laat het hoofdje op de linkerpols steunen;
- Pak met de linkerhand het bovenarmpje in de vorkgreep vast;
- Til met de rechterhand de billen op en pak het linkerbeen in vorkgreep vast;
- Til de pasgeborene op en laat de pasgeborene in het badje zakken;
- Laat voorzichtig de rechterhand los en spoel de pasgeborene af, met de rechterhand kunnen nu de haartjes worden gewassen en afgespoeld;
- Verwijder met de vrije hand de vieze hydrofielluier van het aankleedkussen;
- Til de pasgeborene op door met de rechterhand het linkerbeen in de vorkgreep vastpakken;
- Til de pasgeborene uit het bad en leg de pasgeborene op de schone luier op het aankleedkussen;
- Droog de pasgeborene af met de voorverwarmde hydrofielluier van boven naar beneden, lettend op het goed drogen/deppen van de huidplooien;
- Draai de pasgeborene op de buik, dep de rug/nekplooi droog;
- Controleer de huidplooien, opdat deze niet meer nat zijn, eventueel nog aanwezige vernix zoveel mogelijk laten zitten. Dit trekt vanzelf in de huid;
- Verwijder onderliggende luier, leg eventueel een droge hydrofielluier op de commode;
- Deponeer de afdroogluier in de emmer;
- Trek het hemdje/rompertje aan, controleer of de drukkertjes niet te heet zijn;
- Observeer de navel en verzorg deze wanneer dit nodig is;
- Doe de schone luier om;
- Trek de bovenkleding aan (eerst achterhoofd daarna het gezichtje);
- Borstel de haartjes, doe eventueel een mutsje op en leg de pasgeborene in de badcape.
Nazorg
- Ruim het wasgoed op;
- Leeg het bad m.b.v. de bademmer;
- Maak de thermometer schoon met een watje en alcohol;
- Maak het badje en bekkentje huishoudelijk schoon;
- Ventileer de kamer;
- Ruim gebruikte materialen op;
- Was de handen volgens protocol;
- Noteer observaties in het zorgdossier.
Complicaties
- Kans op vallen van de commode wanneer de pasgeborene alleen wordt gelaten.
- De pasgeborene kan verbranden wanneer het water te heet is.
- Bij het gebruik van ‘gewone’ olie in plaats van medicinale olie kan de pasgeborene uit de handen glibberen in het badje en daardoor onder water komen.
- De huid van de pasgeborene kan plaatselijk verbranden wanneer de drukkers te warm zijn geworden bij het voorverwarmen van de kleertjes.
1 Zie Zorgprotocol Observatie en controle van de pasgeborene (KCKZ, 2020)
2 Zie Zorgprotocol Signaleren en evalueren hyperbilirubinemie (KCKZ, 2020) en www.babyzietgeel.nl
Download protocol:
17.-Handeling-Baden-van-de-pasgeborene-2.pdf